Elektrik devresi, elektrik akımının içinden geçtiği bir şerit veya yoldur denebilir.
Bu devre, iletken yol, yük (ampul gibi ), güç kaynağı (yani üreteç, pil gibi) ve kontrolör (anahtar gibi) olmak üzere dört elemandan oluşur. Basit bir elektrik devresinin şeması aşağıda gösterilmiştir.

Devre akımının akmasına sebep olan cihaza üreteç denir. Mesela pil, bir üreteçtir ve kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine çevirir.
Her elektrik devresinde elektrik enerjisini harcayan bir eleman vardır ki bu elemana yük denir. Mesela evlerimizdeki ısıtıcı cihazı, çektikleri elektrik akımını ısı enerjisine çevirerek bir yük vazifesi görürler.

Öncelikle konunun daha anlaşılır olabilmesi adına “Akım” ve “Gerilim” kavramlarından bahsetmek istiyoruz.

Akım (I) Nedir?

Akım, elektrik yükünün bir devrede bir noktadan akma hızı olarak tanımlanabilir. Başka bir şekilde tanımlayacak olursak, elektrik yükünün akış hızı olarak da tanımlanabilir.
“I” ile gösterilir.
Akımın birimi “Amper” ‘dir ve “A” ile temsil edilir.
Akım , gerilim olmadan olmaz. Akım değeri ölçümünü gerçekleştiren elektronik cihaza “Ampermetre” adı verilir. Seri bağlantı ve paralel bağlantı durumuna göre akımın elemanlar üzerindeki dağılımı konusuna yazımızın devamında değineceğiz .

Gerilim/Voltaj (V) Nedir?

Elektromotor kuvvet olarak olarak da adlandırılan gerilim/voltaj, bir elektrik alanındaki iki nokta arasındaki potansiyel yük farkıdır. Ayrıca “birim şarj başına enerji” olarak da tanımlanabilir.
Gerilim “V” ile temsil edilir.
Gerilimin birimi “Volt” ‘ dur ve “V” ile temsil edilir.
Gerilim, akımın aksine akıma ihtiyaç duymaz akım olmadan da var olabilir. Gerilim değeri ölçümünü gerçekleştiren elektronik cihaza “Voltmetre” adı verilir. Seri bağlantı ve paralel bağlantı durumuna göre gerilimin elemanlar üzerindeki dağılımı konusuna yazımızın devamında değineceğiz.

Şimdi de Basit Elektrik Devre Elemanlarını detaylandıracak olursak.

Basit Elektrik Devresi Malzemeleri Nelerdir?

Bir elektrik devresindeki bileşenlerin karmaşıklığı ve sayısı, uygulamaya bağlı olarak değişebilir. Biz temel olarak yük (ampul gibi), güç kaynağı (yani üreteç, pil gibi), iletken yol, kontrolör (anahtar gibi) ve sigorta olmak üzere beş elemandan bahsedeceğiz.

Basit elektrik devresi malzemeleri sembolleri ve ne işe yaradıklarına dair tabloyu aşağıya bıraktık. Bu tablodan bu malzemeler hakkında temel bilgiye sahip olabilirsiniz. Daha detaylı bilgi için yazının devamını okumanızı tavsiye ederiz.

Yük Nedir?

Aldığı elektrik enerjisini başka bir enerjiye dönüştüren devre elemanlarına yük, almaç veya alıcı denir. Örneğin; lamba ışık enerjisine, fırın ısı enerjisine , motor hareket enerjisine dönüştürür .

Güç Kaynağı (Üreteç) Nedir?

Bir devrenin birincil işlevi, elektrik akımının içinden güvenli bir şekilde geçmesine izin vermektir. Bu nedenle, ilk kilit unsur voltaj kaynağıdır. Devredeki iki nokta arasında bir potansiyel fark (voltaj) sağlayarak üzerinden akımın geçmesini sağlayan pil, jeneratörler veya güç sistemleri gibi temel anlamda iki uçlu bir cihaza güç kaynağı(üreteç) denir.

İletken Yol Nedir?

Elektrik akımı iletken yoldan akmaktadır. İletkenler, devrenin diğer tüm bileşenlerini birbirine bağlar.

Kontrolör (Anahtar) Nedir?

Anahtar, elektrik devresindeki elektrik enerji akışını açma veya kapatma kontrolü sağlar.

Elektrik devre elemanlarının daha detaylı anlatımı için Elektrik Devre Elemanları yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.

Temel Elektronik Devre Elemanları Nelerdir ? adlı yazımızı da okumanızı tavsiye ederiz.

Sigorta

Sigorta, elektrik devre elemanlarını aşırı akım ve kısa devre durumlarından korumak amacıyla kullanılır. Bu durumlarda devreyi keserek elektrik devre elemanlarını olası zararlardan korumayı amaçlar.

Elektrik Devre Çeşitleri Nelerdir?

Temel olarak 3 tip elektrik devresi vardır:

Açık Devre
Kapalı Devre
Kısa Devre

Elektrik devre çeşitleri hakkında daha detaylı bilgi için Elektrik Devre Çeşitleri Nelerdir? adlı yazımıza bakabilirsiniz.

Bağlantı Şekline Göre Elektrik Devre Çeşitleri Nelerdir?

Yukarıdaki devrelerin dışında, bir elektrik devresindeki bileşenler, bağlantı şekline göre,

Seri Devre,
Paralel Devre olmak üzere ikiye ayrılır.,

Elektrik devre çeşitleri hakkında daha detaylı bilgi için Bağlantı Şekline Göre Elektrik Devre Çeşitleri Nelerdir? adlı yazımıza bakabilirsiniz.

Elektrik Devresi Bölümleri

Kaynak(Üreteç), elektrik devrelerine güç sağlayan elemandır. Örneğin; Pil, Elektrik Şebekesi
Anahtarlar, elektrik devresinin enerjisini açma veya kapama işlemlerinde kullanılır. Örneğin; Röle, Termostat, Mekanik Düğmeler ve Elektronik Anahtarlar
İletkenler, elektrik akımının devredeki bir elemandan diğer elemana taşınmasını sağlayan elemandır.
Sigortalar, üst kısımda da bahsedildiği gibi devre elemanlarını olası durumlarda sigorta kablosu erir ve devrenin zarar görmesini engeller.

Basit Elektrik Devresi Yapılır?

Yukarıda anlatılan elemanlar; Kaynak (Üreteç), İletken, Yük (Lamba), Anahtar gibi elemanlar seçilerek aşağıdaki şekilde basitçe birbirlerine iletken ile bağlanır.
Bu konuyla ilgili ilgili video desteği aşağıdadır.

Bu yazımızda Elektrik Devresi Nedir?, Elektrik Devresi Malzemeleri Elektrik Devresi, elektrik devre çeşitleri, devre yapısına göre elektrik devre çeşitleri nelerdir, elektrik devresi nedir kısaca, elektrik devresi ne demektir konularına değindik. Eksik veya hatalı gördüğünüz kısımları lütfen yorumlar kısmında belirtiniz. Diğer yazılarımızda görüşmek dileğiyle.

Post Views: 1.388